Het leven na de verslaving

Hulp voor betrokkenen en nabestaanden

Om over na te denken

Het thema verslaving en drugsgebruik met zijn vaak verwoestende gevolgen voor families en de totale maatschappij, is een langdurig probleem. Bijna dagelijks kan men ergens in de media iets daarover lezen, zien of horen. In de buurt, op de universiteit, op school, in het opleidingsbedrijf en op de werkplaats kunnen we volwassenen en jongeren ontmoeten die met verslaving en drugsgebruik te maken hebben. Dat de verslavingsproblematiek zoals bijvoorbeeld gokspel-, internet-, drugs- en ook alcoholverslaving toenemend ook onder opnieuw geboren Christenen zich ontwikkelt, moet ons tot nadenken stemmen. Dit artikel waarin het zwaartepunt ligt op het jeugdalcoholisme, moet een aanleiding voor allen zijn, die op een of andere wijze met dit thema in aanraking gekomen is of ook betrokkene is.

Hoe hopeloos en tragisch het leven van vele jongeren in deze wereld vandaag zijn kan, spiegelt het volgende citaat voor:

• “Met 9 jaren de eerste sigaret;
• met 12 jaren de eerste dronkenschap;
• met 14 jaren de eerste joint;
• met 19 jaren al aan het einde”.

Ondanks het gestaag stijgende aantal die het gevaar lopen om verslaafd te worden en verslaafde jongeren is er hoop. Sommigen vinden na vele jaren van teleurstelling en vertwijfeling over een leven van verslaving toch vrede en bevrijding door geloof in Jezus Christus. En anderen die al lang in Jezus Christus geloofd hebben, erkennen, dat het ontvluchten van problemen in de persoonlijke sfeer, in familiekring of ook uit christelijke omgeving alleen een vermeende maar geen werkelijke oplossing was. Velen van hen worden ook vrij van eenzijdig waargenomen Godsbeelden1, die zij verinnerlijkt hebben en er toe hebben bijgedragen dat zij in de verslaving afgegleden zijn.

Verslaving en vurig verlangen

Wanneer we beginnen te begrijpen, dat verslaafde jonge mensen met hun onweerstaanbare verlangens vaak vertwijfeld op hun persoonlijke problemen en innerlijke conflicten wijzen, kunnen we hen beter en ook met meer hulp tegemoet komen. Om deze “verslavingszuchtige taal” te leren verstaan, moeten we echter ook bereid zijn, onze eigen gedrags- en relatiepatroon op elk terrein van ons samenleven, ook van de plaatselijke vergadering (kerk, gemeente) eens na te zien. Hebben wij de moed daartoe?

Verslaving is een verkeerd geleid onweerstaanbaar verlangen

Jonge mensen in deze wereld hebben, zoals ieder mens, verlangens naar gemeenschap, levensvervulling en vrede. Op de zoektocht naar vervulling van deze behoeften menen ze een gelukkig leven bij de vermeende voorbeelden van onze maatschappij te ontdekken. Ze oriënteren zich op hen en zijn vaak ontnuchterd en teleurgesteld, wanneer ze de realiteit zien. Gefrusteerd wenden ze zich van de mensen af en laten zich drijven, zonder eigenlijk te weten waar ze heen willen en waar ze heen gaan. Op hun zoektocht naar levensoriëntering beleven zij, zonder het zo precies waar te nemen, dat hun onweerstaanbaar verlangen naar leven verkeerd geleid wordt respectievelijk op een dwaalspoor komt. Het samenwerken van meerdere factoren en gronden over een langere tijdsperiode kan maatgevend daartoe bijdragen, dat jonge mensen een alcoholverslaving ontwikkelen.

Daar kunnen meerdere gronden voor zijn:

• Men houdt eenvoudig van de smaak.

Of men meent:

• Problemen en remmingen beter te overwinnen;
• werkloosheid beter aan te kunnen;
• stress op school en de opleidingsplaats beter te kunnen verdragen;
• afwijzing en beperking van anderen beter verdragen te kunnen;
• lichamelijke en psychische beperkingen beter te accepteren;
• rouwgevoelens vanwege de dood van een familielid beter te overwinnen
• zin- en hopeloosheid van het leven te verdringen enzovoorts.

Maar ook men wil graag

• Cool zijn;
• bij de groep horen;
• een stoere kerel of een dolle vrouw zijn.

Of men hoopt op deze manier

• Agressie verminderen en verdringen te kunnen;
• teleurstellingen te overwinnen;
• belastende en benauwende gevoelens verdragen te kunnen;
• traumatische belevenissen te verdringen;
• gevoelens van eenzaamheid aan te kunnen;
• het conflict tussen jongeren en volwassenen aan te kunnen.

Misschien wil men ook

• Als jongen het meisje imponeren en omgekeerd;
• grote evenementen mee te vieren
• de zogenaamde “laatste kick” beleven, enzovoorts.

Duidelijk wordt hierbij dat jonge mensen de verslavingsdrank alcohol als een soort “zielentrooster” gebruiken. Daarbij hebben zij er geen idee van welk een hoge prijs zij daarvoor betalen moeten aan geest, ziel en lichaam.

Ook ik was jarenlang verslaafd aan alcohol, nicotine, hasj en heb in Jezus Christus vergeving van mijn zonden, vrede en hoop vinden mogen. Nu nog ben ik blij en dankbaar dat toendertijd geloofsgenoten zich om mij bekommerd hebben en dat ik praktische hulp ervaren kon. Met grote dankbaarheid herinner ik mij ook een christelijk echtpaar dat mij op een liefdevol en innemende manier de weg naar Jezus Christus getoond heeft.

Het leven na de verslaving

Een leven zonder verslavingsmiddel is voor verslaafden helemaal niet voor te stellen. Want men moet weten dat zich het denken, gevoelens en doen bijna de hele dag om het verslavingsmiddel en het zorgen daarvoor draait. Mensen die verslaafd zijn en die Jezus Christus als hun persoonlijke Heer en Redder in geloof aannemen, beleven pas eens een grote vreugde, omdat zij nu eindelijk vrede gevonden hebben, waarnaar zij altijd zo verlangd hebben. Hun verlangen naar heil, vergeving en vrede is gestild. Maar na een korte tijd kan het zijn dat gevoelens van innerlijke leegheid en menig belastende herinnering aan het verleden weer opduiken. De dieper liggende problemen en oorzaken van hun verslavingsproblematiek, die nu aan de oppervlakte van hun bewustzijn komen kunnen, nemen zij in hun denken en gevoelens veel intensiever waar als voorheen. Dat kan voor hen in het begin verwarrend en vaak ook beangstigend zijn, omdat zij immers vaak jarenlang de dieper liggende problemen en conflicten van hun leven verdrongen hebben of ook traumatische ervaringen verdringen moesten. Deze beklemming past zo helemaal niet bij de vrede, die ze toch gevonden hadden, zodat zij deze gevoelens van innerlijke leegheid en menige belastende herinneringen aan het verleden als voornaamste bedreigende aanvechting van het geloof ervaren. Op grond van hun voorgeschiedenis kunnen echter ook de meest verschillende praktische problemen voor hen een drukkende last worden. Zij zijn verontrust door vragen als:

• “Zal ik de geheel gewone dagelijkse gang van zaken weer aankunnen?”
• “Wat gebeurt er als ik weer terugval?”
• “Wordt ik weer gezond en kan ik weer werken?”
• “Haal ik de vele officiële termijnen die nu beginnen?”
• “Helpt mij iemand bij het invullen van de aanvraagformulieren voor de overheid?”
• “Krijg ik weer een baan of een opleidingsplaats?”
• “Waar kan ik ondanks mijn criminele voorgeschiedenis weer werken?”
• “Kom ik ooit weer af van mijn financiële schulden?”
• “Ben ik een tweede-rangs Christen, omdat ik eens verslaafd was?”
• “Zal ik een goede Christen zijn kunnen en maak ik ook alles goed?”
• “Kan ik de verwachtingen van de geloofsgenoten vervullen?” enzovoorts.

Wie kan je persoonlijk helpen?

Opdat u ex-verslaafde geloofsgenoten helpen kunt, is het belangrijk dat u zichzelf eens herinnert hoe die tijd was toen u zonder een levens- en geloofsband met Jezus Christus geleefd hebt (Titus 3:3-5). Dat zal u erbij helpen vol begrip en barmhartig voor hen te zijn. Zoek het regelmatig gesprek met hen en beoefen ook hartelijke gemeenschap met hen. Buitengewoon belangrijk is het dat u over dat, wat u persoonlijk met elkaar bespreekt, de zielkundige geheimhouding bewaart. Dat doet hen goed en geeft de mogelijkheid vertrouwen en relatie te laten groeien.

Een grote hulp is het wanneer u over medische achtergronden en het ontstaan van de verslavingsziekten informeert. Op het internet zijn er internetadressen voor hulp bij verslavingsziekten te vinden. Ook het gesprek met geloofsgenoten die in de psychische begeleiding van verslaafden ervaren zijn en de zielkundige geheimhouding bewaren, kan voor u een zeer grote hulp zijn.

Het is vaak ontroerend en ook een voorbeeld, met welk een eerlijkheid en openheid voormalig verslaafde geloofsgenoten dagelijkse- en levensproblemen uitspreken en benoemen. Wanneer u met hen daarover spreekt, hoe u uw eigen dagelijkse problemen met Jezus Christus overwint, zullen zij vertrouwen krijgen en in het geloof versterkt worden. Bij eerlijkheid en openheid behoort echter ook dat u uw eigen leven met Jezus Christus op uitgebreide wijze vertellen kunt. Niemand van ons heeft alleen maar resultaten te melden, nederlagen zijn er bij ieder van ons. Daarom is het ook van belang voor hun geloofsgroei, wanneer zij horen en ervaren hoe u zelf met resultaten, nederlagen en faalervaringen van uw leven omgaat of omgegaan bent.

Het lezen en kennen van de psalmen kan van grote hulp zijn, de eigen actuele uitdagingen aan te kunnen, want ze beschrijven op zeer uitgebreide wijze onze gehele gevoelsmatige beleving als gelovigen. Overigens heeft God in Zijn Woord, de bijbel, ons ook “uitgebreide” levensgeschiedenissen beschreven en nagelaten, zoals bijvoorbeeld die van Mozes, David, Paulus, de vrouw aan de Jakobsbron, Petrus, Markus en vele anderen. Dat zou ons allen eens tot nadenken moeten bewegen.

“Men mist de waarde van een mens niet zozeer aan zijn gevolgen dan wel aan de manier waarop hij zijn nederlagen overwint”.2

Van alcoholverslaving bevrijd – voor altijd immuun?

Het verwoestende en beschadigende drinken in de alcoholverslaving heeft bij uw voormalige alcoholverslaafde geloofsgenoten – die in medische zin alcohol-afhankelijk geworden waren, maar nu van de alcoholverslaving vrij geworden zijn -, toch een beschadiging in de hersenen veroorzaakt, het zogenaamde controleverlies. En dit controleverlies is niet te genezen – hoewel zij opnieuw geboren Christenen zijn en Jezus Christus hen van de alcohol vrijgemaakt heeft. Dat betekent heel concreet, dat zij nooit weer gecontroleerd en verantwoordelijk alcohol drinken kunnen! De kleinste slok alcohol kan bij hen een terugval veroorzaken, die tot hernieuwde gebondenheid en tenslotte vertwijfeling leiden kan met mogelijk de dood ten gevolge.

Alcoholhoudende levensmiddelen en dranken kunnen daarom voor ex-alcoholverslaafden tot een serieus gevaar worden. Daartoe behoren overigens ook sommige als “alcoholvrij” verklaarde dranken, die toch absoluut werkelijk alcoholvrij zijn moeten! Volgens de levensmiddelenwet [in Duitsland – FW] kunnen daartoe ook alcoholvrij bier en alcoholvrije wijn, maltbier onder andere gerekend worden, die tot aan alcohol 0,5% vol. mogen hebben.

Kort geleden werd in de reclame [in Duitsland – FW] van een bijzondere vorm van dranken, die tot nu toe alcoholhoudend waren, als alcoholvrij met alcohol 0,0 % vol. aangeprezen.

Voor ex-alcoholverslaafden kunnen ook deze dranken een verzoeking veroorzaken. Omdat zij op het ogenblik van het genot zelf schijnbaar geen “verslavingsdruk” voelen, concluderen ze vaak zeer lichtvaardig, dat het zelfs met alcoholhoudende dranken nu weer zou kunnen functioneren. De terugval met zijn vaak tragische gevolgen is dan al voorgeprogrammeerd. Ook de wijn, die bij het avondmaal (broodbreken) aangereikt wordt, is in de regel alcoholische wijn en betekent voor een ex-verslaafde geloofsgenoot een groot gevaar en verzoeking. Daarom let erop, dat de spijzen en dranken die u hen aanbiedt, geen alcohol bevatten. Dan bent u voor hen waarlijk een grote hulp en zij zullen u van harte daarvoor danken.

Verslaving aanspreken en er geen taboe van maken

Omdat uit de verslaving komende geloofsgenoten zich vaak moreel veroordeeld voelen, schamen zij zich ervoor hun zwakheid en ziekte vaak uit te spreken en om hulp te vragen. Daarom is het voor hen niet onbelangrijk, dat wij Christenen ons over alcoholziekte en geheel algemeen over verslaving, van haar ontstaan en achtergronden informeren. Daartoe kunt ook u zegenrijk bijdragen. Spreek toch eens eenvoudig geloofsgenoten in uw omgeving aan, of dit thema misschien ook in een jongerenbijeenkomst eens intensief besproken zou kunnen worden. Ook daarmee kunt u er aan bijdragen, dat de betroffen geloofsgenoten en hun familie hulp vinden en weer vrijuit ademen kunnen.

Michael Wollenschläger

© Folge mir nach

Geplaatst in: Maatschappij
© Frisse Wateren, FW