19 jaar geleden

De Da Vinci Code (I)

Over de “Da Vinci Code” is zeker het laatste woord nog niet gezegd en geschreven. Deze artikelserie (uit het Duits overgenomen) wil een hulp zijn bij deze fantasieën van Dan Brown. Het boek “Sakrileg” doet, wat het beloofd heeft. In het Brockhaus Woordenboek wordt de betekenis van het woord Sakrileg als: “de ontwijding van heilige plaatsen en zaken door schending, misbruik of roof respectievelijk aanvallen op gewijde personen” weergegeven. In Amerika werd de thriller bekend onder de naam “The Da Vinci Code” en werd wereldwijd meer dan 40 miljoen maal verkocht. Vanaf 20 mei 2006 zal men deze thriller met Tom Hanks in de hoofdrol als Robert Langdon in de bioscoop kunnen zien. Niet genoeg, dat men de lezende bevolking in de duisternis van de mythen en legenden stuurt, nu worden deze verzinsels, die als feiten en gebeurtenissen verkocht worden, met de namen van anders zo ‘serieuze’ acteurs verbonden.

Sakrileg

Komplot-theorieën

Inhoud:

Over het boek in het algemeen
Een basis voor vreugde
De auteur Dan Brown
Heeft Dan Brown consciëntieus onderzoek gedaan?
Beweringen
Prieuré de Sion
Opus Dei
De heilige graal
Geheimcode in beelden van Leonardo Da Vinci
Het laatste avondmaal
Mona Lisa
Was Jezus met Maria M. getrouwd en had hij kinderen?
De vondsten aan de Dode Zee
Welke rol speelde Constantijn en het concilie van Nicéa 325 n. Christus?
Slot
Nog een woord

Inleiding

Het boek “Sakrileg” doet, wat het beloofd heeft. In het Brockhaus Woordenboek wordt de betekenis van het woord “Sakrileg” als: “de ontwijding van heilige plaatsen en zaken door schending, misbruik of roof respectievelijk aanvallen op gewijde personen”1 weergegeven.

In Amerika werd de thriller bekend onder de naam “The Da Vinci Code” en werd wereldwijd meer dan 40 miljoen maal verkocht. Vanaf 20 mei 2006 zal men deze thriller met Tom Hanks in de hoofdrol als Robert Langdon in de bioscoop kunnen zien. Niet genoeg, dat men de lezende bevolking in de duisternis van de mythen en legenden stuurt, nu worden deze verzinsels, die als feiten en gebeurtenissen verkocht worden, met de namen van anders zo “serieuze” acteurs verbonden.

De beweringen van het boek “Sakrileg” kunnen hoofdzakelijk als volgt samengevat worden:

Een geheime broederschap “Prieuré de Sion” bewaard een geheim, die de kerk de doodsteek geven zou.
Leonardo Da Vinci, Victor Hugo, Isaak Newton en anderen waren lid van deze broederschap.
De heilige graal is geen kelk, maar het geheim om het huwelijk van Maria Magdalena en Jezus.
Leonardo Da Vinci heeft geheime boodschappen in zijn schilderijen verborgen.
Maria Magdalena was met Jezus getrouwd en heeft een kind van hem.
Maria Magdalena zou in plaats van Petrus de rots van de kerk zijn en het Goddelijke vrouwelijke zou door Maria Magdalena goed uitkomen.
Er zijn nog andere evangeliën naast de vier in de Bijbel.
Pas het concilie van Nicéa 325 na Christus zou Jezus tot Zoon van God gemaakt en ons de huidige nieuwtestamentische canon gegeven hebben. Bovendien werd aaar de sabbat naar de zondag verschoven.

Als deze beweringen waar waren, zouden miljoenen mensen eeuwen lang in om het even welke fabels en legendes geloofd hebben. Het geloof in de God van de Bijbel zou een “klucht” worden, zouden deze beweringen kloppen.

“Sakrileg” is een roman, dus verzinsel en bedenksel. Voor zover zijn verhalen zich in het kleed van de historische werkelijkheid voordoen, is het boek uitdrukkelijk onbetrouwbaar. In het bijzonder de verklaringen over de geschiedenis van de Christelijke kerk, hun theologie en hun instellingen bevatten ontelbare fouten en groteske vervormingen.

In principe zijn de “nieuwe openbaringen” enerzijds helemaal niet nieuw, maar zij zijn eigenlijk ook helemaal niet de moeite waard, om ernstig over nagedacht te worden. Waarom dan dit artikel? Ongelooflijk veel mensen doorzien deze eis ten aanzien van waarheid niet als deel van het verzinselspel, zoals men dit bij veel andere romans kent, maar slikt het voor zoete koek. Menig recensist beschouwt het boek zelfs als “uiterst nauwkeurig” onderzocht en als nuttig hulpmiddel voor het theologische denken.

Jammer genoeg wordt steeds opnieuw aangetoond, hoe gemakkelijk de mensen te beïnvloeden zijn en hoe gemakkelijk de mensen door dergelijke fantasieën daarin bevestigd worden, dat het Christelijke geloof hoe dan ook niet klopt, en zelfs worden oprechte Christenen door dergelijke verklaringen onzeker gemaakt. Dan Brown, de auteur van Sakrileg, wekt direct vanaf het beginop pagina 9 de indruk, dat zich deze dingen op “gebeurtenissen en feiten” gebaseerd zijn. Zo is het niet verwonderlijk, om de volgende stemmen over deze thriller te lezen:

“Het toont, dat de Bijbel onmogelijk correct overgeleverd kan zijn en dat de teksten werden gewijzigd”.
“Bijna had ik daardoor mijn geloof verloren”.
“Het maakte de indruk op mij, dat mijn geloof zich helemaal niet op feiten baseerde”.
Op amazon.de is te lezen: “Nauwkeurige onderzoeken bij de scènes en nauwkeurige historische studies in samenwerking met zijn vrouw Blythe, een kunsthistoricus, maken het uitgebreide werk niet alleen voor historici en godsdienstwetenschappers, maar juist ook voor een groot publiek tot een echt genoegen”.
Der Focus schrijft: “„Voor leken nochtans is het moeilijk te onderscheiden, is wanneer kennis wordt gegeven van een gerechtigde correctie van erkende geschiedschrijving of revisiepogingen in okkultistische propaganda omslaan”.

Deze citaten tonen, dat het nodig is, hier opheldering te geven.

Over het boek in het algemeen

Over de thriller op zich debatteren de critici. Over de literaire waarde gaan de verklaringen van “een uitstekende thriller” tot “pretentieloos, kwakzalverachtig, eigengereid, arrogant, verliefd op zichzelf, uit de hoogte, glibberig, onlogisch, oppervlakkig en abnormaal”. Persoonlijk kwam ik goed in de het verteltrant van de thriller. Dan Brown begreep het, om de lezer aan het lezen te houden. Daarnaast openbaart de auteur ook bepaalde verbindingen van de natuur, zoals bijvoorbeeld de achtergrond van het getal Phi (1,618) en hoe men dit verhoudingsgetal in de natuur altijd weer terug vindt. Ik zou echter iedere Christen die zich niet noodzakelijk met het onderwerp bezig heeft te houden, adviseren om deze roman niet te lezen. Aan de ene kant wordt hier op een niet eerbiedige manier over de Heer Jezus gesproken en aan de andere kant ken men zijn tijd zeker zinvoller in het koninkrijk van God inzetten. In het bijzonder wil de duivel ons ook door dergelijke boeken steeds weer opnieuw met de oude woorden verleiden: “Is het ook, dat God gezegd heeft …”, en bij velen vindt hij ook in het vlees een welkome bondgenoot. Aan dit soort verleiding moet men niet onverschillig of lichtvaardig voorbij gaan.

Tussen de bladzijden 300 en 400 (van de 605 bladzijden) komt de thriller tot zijn eigenlijke hoogtepunt en men heeft de indruk, dat Dan Brown daarna niets werkelijk relevants toe te voegen heeft. Er volgt alleen nog een raadsel in het volgende en men huilt innerlijk formeel: “Kom nu toch eens tot het eind”. Ook verwacht men de grote “gebeurtenissen en feiten” voor de hele stukjes bij beetjes geopenbaarde fantasieën die in het gewaad van historische waarheid erbij komen. De oprechte lezer is toch teleurgesteld, omdat het geheim van heilige graal natuurlijk niet werkelijk geventileerd is en moet – misschien voor altijd – zwijgen. De conclusie kan worden omschreven met “fabelachtige kitsch”, wat zeker ook een kwestie van smaak is. Anderen hebben al gezegd, dat deze thriller nooit zo veel succes zou gehad hebben, als men niet voor deze sensationele achtergrond gekozen had. Veel te groot is bij velen de heimelijke, innerlijke vreugde wanneer de kerk in discrediet gebracht wordt – zelfs wanneer het nauwelijks één hardop zou zeggen en de kerk daarbij ook inderdaad niet altijd helemaal onschuldig was. Dan Brown zou het een worst wezen, hij is nu multimiljonair en kan nu genoeg “schuren” voor zich bouwen en van het leven “genieten” (zie de gelijkenis in Lukas 12:18). Maar wat, wanneer God “vandaag zijn ziel van hem zou eisen?” Het laatste hemd heeft geen zak en wat voor nut heeft het voor de mens, wanneer hij de hele wereld wint, maar zijn ziel verliest?

Een basis voor vreugde

Maar er is voor Christenen ook een reden tot vreugde en wie weet, of de niet souvereine God niet ook hier Zijn hand in het spel heeft en dit hele “theater” over het boek en de film voor Zijn zaak gebruiken kan. Er wordt weer over de Bijbel en haar betrouwbaarheid gesproken. Eindelijk vinden Christenen weer een oor, om de werkelijke feiten en het unieke van de Bijbel aan het licht te brengen. Elk wetenschappelijk werkende historicus, hetzij gelovig of ongelovig, zou nooit – zoals met Amazon.de gebeurt – van “nauwkeurige onderzoeken” of “historische studies” spreken. Ook Dan Brown’s vrouw, Mevr. Blythe, toonde geen echt begrip van kunst (zij is kunsthistoricus!) bij de discussie van haar echtgenoot, wanneer men de enorme veronderstellingen leest, die Dan Brown Leonardo da Vinci graag wilde toedichten. Deze zou zich waarschijnlijk in het graf omdraaien, als hij deze roman kon lezen. Daarover verder onderaan meer.

Christenen zouden deze bijzondere kans moeten benutten, om met mensen over het wonder van het ontstaan van de Bijbel te spreken en het bewijs aanvoeren, dat de Bijbel zoals algemeen erkend wordt, het beste overgeleverde werk van de literatuurgeschiedenis is. Geen Plato, Aischylos, Aristophanes, Thukydides of Demosthenes zijn bij lange na zo goed niet overgeleverd als de Bijbel – en daar vraagt niemand om de betrouwbaarheid, waarbij natuurlijk geen van deze boeken aanspraak maakt, zoals de Bijbel, ook het woord van God te zijn.

Dr. Paul L. Maier schrijft: “Hoe eigenaardig het ook lijken mag – het klopt: Dwaalleringen zijn altijd goed voor de gemeente geweest, omdat die haar gedwongen hebben, de aandacht opnieuw op de centrale leer van het Christelijke geloof te richten, om de dwaling te bestrijden. … Misschien dwingt deze nieuwste poging om de geschiedenis te herinterpreteren, daarom daartoe, om zich zelf nog uitvoeriger met het Jezusbeeld, de Evangeliën en de oorsprong van het Christelijke geloof en de historische weg van de kerk door de eeuwen heen bezig te houden. Dit is des te beter! En als men weer over de heilige Schrift spreekt, is het nog beter”3.

1. Bron: (c) Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus AG, 2001
3. Bron: “Sakrileg – Daten, Fakten, Hintergründe” www.clv.de

(Wordt D.V. vervolgd)